Mimo wielu lat działań edukacyjnych wciąż tylko kilka procent Polek wykonuje poprawnie i regularnie (co miesiąc) samobadanie piersi.
Samobadanie najlepiej wykonywać po miesiączce. Lekarze zalecają moment pomiędzy 6. a 9. dniem cyklu, ale aby nie pomylić się w obliczeniach i nie ominąć terminu, najlepiej ustalić sobie, że wykonujemy samobadanie zaraz po okresie. Piersi są wtedy najmniej grudkowate i wrażliwe, więc o wiele łatwiej uniknąć pomyłki.
Samobadanie zajmuje zaledwie 3–5 minut, ale zapewnia komfort psychiczny, że nasze piersi są zdrowe. Jeśli wyczujemy coś innego niż zwykle, coś czego tam wcześniej nie było, umówmy się zapobiegawczo na wizytę do lekarza.
Samobadanie możemy wykonać przed lustrem:
Krok 1
Unieśmy obie ręce do góry i sprawdźmy, czy nie widzimy zmian w kształcie piersi, kolorze czy teksturze skóry. Zaobserwujmy, czy skóra się nie marszczy oraz czy nie widać jakiegoś wgłębienia, którego wcześniej nie było. Czy brodawki wyglądają tak jak zawsze, czy skierowane są w tym samym kierunku?
Krok 2
Oprzyjmy ręce na biodrach, naciśnijmy nimi na tułów, napinając klatkę piersiową, przeprowadźmy takie same obserwacje.
Krok 3
Ściśnijmy kolejno brodawki i przyjrzyjmy się, czy nie wycieka z nich wydzielina. W wyniku ściśnięcia może zdarzyć się, że wypłynie z nich wydzielina, bo w przewodach mlekowych zawsze znajduje się niewielka ilość płynu. Płyn nigdy nie powinien się jednak sączyć sam, bez dotykania brodawki. Jeśli zauważymy, że plami nam biustonosz lub piżamę, skonsultujmy się z lekarzem.
Następnie kontynuuj samobadanie piersi pod prysznicem, na namydlonej skórze, abyś łatwiej mogła wyczuć ewentualne zmiany:
Krok 4
Lewą rękę kładziemy z tyłu głowy, a prawą na lewej piersi, aby jak najbardziej rozpłaszczyć pierś. Zaczynając od obojczyka i kierując się wokół piersi po najszerszym jej obwodzie, zmierzając do brodawki, naciskajmy opuszkami trzech środkowych palców (wskazującego, środkowego i serdecznego) i zataczajmy nimi w każdym miejscu piersi drobne kręgi. Te ruchy wykonujmy najpierw przy lekkim ucisku, a następnie, w tym samym punkcie piersi, powtórzmy je ze zwiększonym uciskiem.
Krok 5
Płynnie przesuwamy trzy palce do następnego punktu, starając się nie ominąć żadnego miejsca.
Krok 6
Zbadajmy również prawą ręką lewą pachę, by sprawdzić, czy węzły chłonne nie są powiększone.
Krok 7
Tak samo skontrolujmy drugą pierś i pachę. Sprawdźmy, czy nie wyczuwamy zgrubień, których wcześniej tam nie było.
Możemy również przeprowadzić samobadanie piersi po kąpieli, leżąc w łóżku:
1. Połóżmy się na łóżku płasko, bez poduszki. Pod lewy bark wsuwamy zwinięty w rulon ręcznik, a lewą rękę wkładamy pod głowę. Na palce nakładamy balsam. Trzema środkowymi palcami prawej ręki zbadajmy lewą pierś. Wykonujemy te same ruchy, które opisane są przy samobadaniu pod prysznicem. Powtarzamy to samo z drugą piersią.
2. Leżąc, zbadajmy lewą ręką prawą pachę, potem prawą ręką lewą pachę.
W samobadaniu najważniejsze jest, by było ono wykonywane regularnie, co miesiąc, tego samego dnia. Tylko znając swoje piersi, będziemy w stanie wychwycić ewentualne, niepokojące sygnały i szybko na nie zareagować, nie czekając na kolejne badanie USG czy mammografię, pomiędzy którymi zwykle mija sporo czasu.