W sercu historycznego Europejskiego Centrum Solidarności, tam, gdzie kiedyś biło serce polskiej wolności, odbyła się jedna z najważniejszych gal medialnych roku. Medale Wolności Słowa 2025 trafiły w ręce ludzi, którzy codziennie bronią tego, co wydawało się już bezpieczne – prawa do mówienia prawdy. Po raz piąty partnerem wydarzenia było miasto Darłowo.
Kiedy w piątkowy wieczór reflektory oświetliły scenę gdańskiej gali, w powietrzu można było wyczuć coś więcej niż tylko uroczystą atmosferę. To była namacalna obecność historii, która wciąż się pisze: słowami, obrazami i odwagą tych, którzy nie pozwalają zamknąć sobie ust.
Kobiety z pierwszej linii frontu medialnego
Wśród laureatek znalazły się dwie wyjątkowe postacie. Patrycja Redo-Łabędziewska, szefowa kultowego już programu „Czarno na białym” w TVN 24, odebrała medal w kategorii Media z charakterystyczną dla siebie skromnością. “Odbieram to wyróżnienie dla całego zespołu” – mówiła, ale wszyscy wiedzieli, że to właśnie jej odwaga w kierowaniu programem, który “nie boi się ujawniać niewygodnych prawd”, czyni z niej symbol nowoczesnego dziennikarstwa śledczego.
Druga z nagrodzonych kobiet, Dominika Lasota, aktywistka klimatyczna i współzałożycielka Inicjatywy Wschód, reprezentuje nowe pokolenie obrońców wolności. Jej medal w kategorii Obywatel/Obywatelka to uznanie dla tych, którzy potrafią łączyć walkę o klimat z solidarnością międzynarodową. “45 lat po tych przełomowych wydarzeniach, obserwując to, co się dzieje w Polsce i na świecie, ciśnie mi się na usta jedno pytanie: gdzie się podziała nasza solidarność?” – pytała retorycznie, dotykając sedna współczesnych problemów.
Profesor z misją
Prof. Tadeusz Kowalski, medioznawca z Uniwersytetu Warszawskiego i członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, otrzymał medal w kategorii Instytucja za “niezłomną obronę niezależności mediów publicznych”. Jego przemówienie brzmiało jak manifest współczesnego dziennikarstwa: “Wolność słowa nie jest dana raz na zawsze. O wolność słowa trzeba się troszczyć. Trzeba o nią dbać. Trzeba o niej pamiętać.”
Profesor nie pozostawił wątpliwości co do wyzwań, przed którymi stoi branża: – “Mamy dzisiaj do czynienia ze zjawiskiem hipokrytów wolności słowa, którzy w imię wolności słowa chcą uprawiać dezinformację, manipulację”. To słowa, które powinny paść w każdej redakcji, na każdej uczelni dziennikarskiej.
Legenda Solidarności
Niezwykłym momentem gali było wręczenie Medalu Wolności Słowa 2025 Bogdanowi Borusewiczowi, senatorowi i głównemu organizatorowi sierpniowego strajku w Stoczni Gdańskiej. Jego słowa przeniosły wszystkich w czasie: – “45 lat temu marzyliśmy o demokracji, wolnej Polsce, niezależnej od Rosji. Ale nie marzyliśmy o tym, że będziemy w Unii Europejskiej i NATO. To było poza naszą wyobraźnią”.
Darłowo miasto z wielkim sercem
Wśród partnerów wydarzenia, obok gigantów jak Warszawa, Gdańsk czy Kraków, po raz piąty znalazło się Miasto Darłowo. To dowód na to, że wolność słowa to sprawa nie tylko wielkich ośrodków, ale każdej społeczności, która ceni sobie prawdę i niezależność mediów. Zastępca burmistrza Krzysztof Walków reprezentował miasto, które konsekwentnie wspiera inicjatywy promujące demokratyczne wartości.
Galę poprowadził Piotr Kraśko z “Faktów” TVN, a wystąpili na niej artyści jak Emose, Iza Płóciennik czy Janusz Radek. Szczególnym momentem było wykonanie przez WaluśKraksaKryzys prapremierowej piosenki do słów Agnieszki Osieckiej “Wyśpiewały się pieśni” – symbolicznego mostka między przeszłością a teraźniejszością polskiej kultury.
Specjalny Medal Wolności Słowa powędrował do prof. Adama Strzembosza, byłego pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, człowieka, który “całe życie poświęcił wiernej służbie prawdzie i niezłomnej obronie praworządności”.
Przesłanie na dziś
Jak mówiła Weronika Mirowska, prezeska Fundacji Grand Press: – “Historia pamięta też pierestrojkę i upadek imperium. Ale kto wie, jak potoczyłyby się losy tej części Europy, gdyby nie polskie marzenie o wolności?”. Te słowa brzmią dziś szczególnie aktualnie, gdy na naszych oczach rozgrywa się dramat Ukrainy.
Medal Wolności Słowa to nie tylko nagroda, to przypomnienie, że prawda, uczciwość i odwaga w mówieniu o tym, co ważne, nigdy nie wychodzą z mody. W czasach, gdy fake newsy wędrują szybciej niż prawdziwe informacje, a polaryzacja społeczna sięga zenitu, tacy ludzie jak tegoroczni laureaci to nasze życiowe GPS-y – wskazują kierunek, gdy łatwo się zagubić.
Gdańska gala zakończyła się, ale jej przesłanie pozostaje aktualne każdego dnia: wolność słowa to nie przywilej, to odpowiedzialność. I każdy z nas ma w tym swój udział.
