Stopa cukrzycowa to jedno z najpoważniejszych powikłań cukrzycy, które może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych, w tych najgroźniejszych, jak amputacja. W związku z rosnącą liczbą osób cierpiących na cukrzycę, świadomość dotycząca profilaktyki, odpowiedniej pielęgnacji oraz skutecznego leczenia stopy cukrzycowej, staje się kluczowa.
W tym artykule poruszymy takie tematy jak: profilaktyka, dbanie o stopy w taki sposób, aby uniknąć poważnych zmian w obrębie kończyny dolnej, metody trudno gojących ran oraz znaczenie współpracy podologiczno-pielęgniarskiej.
Profilaktyka stopy cukrzycowej zaczyna się od utrzymania odpowiedniego poziomu cukry we krwi. Regularne monitorowanie glikemii, zdrowia dieta i aktywność fizyczna są fundamentem w zapobieganiu powikłań cukrzycy. Ważne jest również, aby osoby z cukrzycą odwiedzały regularnie specjalistę, który szczególną uwagę poświęci kończynie dolnej, czyli podologa. Systematyczne oględziny stóp pod kątem pęknięć, ran, które mogą prowadzić do infekcji, suchość skóry i większe ryzyko rozpadlin na piętach, zmniejsza szczególnie ryzyko powikłań i otwartych trudno gojących ran. Cukrzyca jest chorobą metaboliczną i może znacząco obniżać odporność organizmu, zwiększając ryzyko pojawiania się dodatkowych niepożądanych zmian skórnych, takich jak grzybica, brodawki hpv, a także zaburzenia czucia, spowodowane między innymi neuropatią. Wszystko to może wpływać istotnie na zaburzenia chodu, a więc zmianę przeciążeniową, powodującą np. modzele czy palce młotkowate. Należy także zwracać szczególną uwagę na kształt oraz długość paznokci, dostosowaną do anatomicznego układu łożyska i palców.
JAK DBAC O STOPY ABY NIE TWORZYŁY SIĘ RANY
Kilka kluczowych zasad pielęgnacji stóp dla osób z wysokiego ryzyka, które każdy pacjent powinien usłyszeć w gabinecie podologicznym. Codzienna kontrola i dokładne oględziny stóp każdego dnia w celu wykrycia wszelkich zmian tj. pęknięcia, otarcia, zaczerwienienia czy owrzodzenia. Na rynku dostępne są lusterka teleskopowe, które umożliwiają oglądanie strony podeszwowej bez nadmiernego schylania się. Banalna sprawa, ale higiena to podstawa. Warto zwrócić również uwagę, aby woda nie była za gorąca. Przy zaburzonym czuciu dobrze stosować termometr do wody, aby uniknąć poparzenia. Kluczowe jest osuszanie stóp, szczególnie między palcami, gdzie zmacerowana skóra to idealna pożywka dla bakterii i grzybów. Należy zwrócić uwagę, że zmacerowana skóra to nie tylko „biały rozmoczony naskórek” to mikrorana, która przy stopie cukrzycowej jest szczególnie niebezpieczna.
Regularne wizyty u podologa dają możliwość szybkiej reakcji i ewentualnej konsultacji z pielęgniarką specjalizującą się w leczeniu trudno gojących ran. Warto szukać miejsc, gdzie interdyscyplinarny zespół poprowadzi wspólnie pacjenta. Z doświadczenia wiem, jak ciężko odnaleźć się pacjentowi w nowej rzeczywistości, chorobie i procedurach leczenia, dlatego tak ważne jest zaopiekowanie się pacjentem od samego początku i poprowadzie przez wszystkie etapy leczenia, aż do całkowitego powrotu do pełnej sprawności. Gabinety PodologicaMed rozpoczęły współpracę z pielęgniarką chirurgiczną Emilianą Zielińską, specjalistą w tym zakresie.
Przy zaburzeniach cukrzycowych podstawą jest zdrowy tryb życia, wizyty u dietetyka, spotkanie edukacyjne. Zalecane jest regularne monitorowanie poziomu cukru we krwi, odpowiednia pielęgnacja stóp, zdrowy tryb życia oraz współpraca z zespołem medycznym. Dzięki tym działaniom osoby z cukrzycą mogą skutecznie zarządzać swoją chorobą i zmniejszyć ryzyko powikłań.
Katarzyna Kasprzak
Kosmetolog, specjalista podolog. Od ponad 10 lat prowadzi PodologicaMed (wcześniej pod nazwą Podologica Instytut Zdrowych Stóp). W swoich gabinetach wraz z sześcioma innymi specjalistami dba o stopy koszalinian, nieustannie poszerzając swoje kompetencje i wiedzę. PodologicaMed to pięć w pełni wyposażonych gabinetów podologicznych – do refleksologii oraz zabiegów medycznych i podologicznych. W zakresie chirurgii palca ze znakomitymi efektami współpracuje z lekarzem Aleksandrem Wojtczakiem.
