Sen to fundamentalna część naszego życia, która wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie.
Niestety, wiele osób cierpi na bezdech senny, zaburzenie, które może znacząco zakłócać jakość snu i życia. W tym artykule omówimy bezdech senny, jego wpływ na zdrowie oraz dostępne możliwości leczenia.
Zespół obturacyjnego bezdechu sennego (OBS) w Polsce dotyczy blisko 1,5 miliona osób, z czego przeważająca część tej grupy, to mężczyźni. Choroba ta odciska swoje piętno w postaci złego samopoczucia pacjenta spowodowanego ciągłym uczuciem zmęczenia. Nie należy lekceważyć nawet początkowych symptomów panoszącej się choroby, ponieważ może ona nieść za sobą inne bardzo poważne skutki dla naszego zdrowia, tj. zaburzenia rytmu serca, nadciśnienie tętnicze, udar mózgu czy cukrzyca.
Obturacyjny bezdech senny (OBS) jest rodzajem zaburzenia oddychania w czasie snu. Głównym objawem jest chrapanie oraz charakterystyczne „przerwy” pojawiające się w naszym oddechu podczas snu. Za główną przyczynę OBS uznaje się zwężenie dróg oddechowych, rozluźnienie struktur gardła i krtani. Bezdech nocny może dawać wiele groźnych powikłań, prowadzić do chorób serca czy nadciśnienia. W leczeniu OBS stosuje się głównie wspomaganie oddechu przez aparaturę CPAP oraz odpowiednio dostosowaną maskę.
Choroba ta charakteryzuje się wielokrotnie powtarzającymi się epizodami zatrzymania oddychania w trakcie snu, gdy w ogóle nie ma przepływu powietrza lub przepływ jest bardzo mały i prowadzi do znacznego spłycenia oddychania (hipowentylacji).
Rozpoznanie tej choroby możliwe jest poprzez badanie poligraficzne możliwe do przeprowadzenia w warunkach domowych po wynajęciu odpowiedniego sprzętu z wypożyczalni lub w warunkach szpitalnych. Do rozpoznania dochodzi, jeśli średnio w każdej godzinie snu pojawi się przynajmniej pięć takich epizodów, trwających nie krócej niż 10 sekund.
Przyczyny mogą być banalne
Do zwężenia dróg oddechowych podczas bezdechu sennego dochodzi na poziomie gardła, gdzie ściana dróg oddechowych zbudowana jest jedynie z mięśni – bez kości czy chrząstki. Fizjologicznie podczas snu dochodzi do zmniejszenia napięcia mięśniowego.
U osób z OBS dodatkowo zapada się język i gardło, co sprawia, że mniej powietrza dociera do płuc. Praca mięśni budujących ścianę gardła jest zachowana, a nawet zwiększona.
Skutkiem powtarzających się bezdechów jest zmniejszona zawartość tlenu w organizmie (tzw. hipoksemia) oraz zwiększona ilość dwutlenku węgla (tzw. hiperkapnia), czego skutkiem jest aktywacja autonomicznego układu nerwowego.
Wszystko to prowadzi do wybudzenia chorego, jednak zazwyczaj jest to nieświadome przebudzenie, o którym rano nie pamięta. Dlatego też wiele osób nawet nie podejrzewa, że cierpi na bezdech senny.
Do najczęstszych przyczyn OBS należy nadwaga oraz zaburzenia w budowie anatomicznej, jak np. przerost języka lub migdałków, zniekształcenie żuchwy lub wady podniebienia miękkiego. Zdarza się, że obniżone napięcie mięśni wynika z choroby układu nerwowego lub zaburzeń metabolicznych. Do pozostałych czynników ryzyka zalicza się między innymi nadużywanie alkoholu, palenie papierosów, niedoczynność tarczycy, akromegalia.
Mnie to raczej nie dotyczy ?!
Objawy bezdechu sennego można podzielić na objawy dzienne i nocne. Objawy nocne bezdechu sennego to: chrapanie, obserwowane przez partnerkę lub partnera chorego przerwy w oddychaniu w czasie snu, trwające ponad 10 sekund, zaburzenia potencji, zmniejszone libido, sen nie przynoszący wypoczynku, częste wybudzanie w nocy, bezsenność, częste oddawanie moczu w nocy (nykturia).
Objawy dzienne bezdechu nocnego to: nadmierna senność w ciągu dnia, uczucie niewyspania, zmęczenia, zaburzenia koncentracji i problemy z pamięcią, zasypianie w ciągu dnia, poranne bóle głowy.
U chorych z OBS zwiększone jest ryzyko wypadków komunikacyjnych (pacjenci z rozpoznanym i nieleczonym bezdechem nie mogą prowadzić samochodów ani obsługiwać maszyn). Dlatego ważne jest, aby każdy wykonujący pracę kierowcy był pewien, że nie cierpi na bezdech senny.
Jak rozpoznać i leczyć obturacyjny bezdech senny?
Objawy bezdechu sennego są nieswoiste, niemożliwe jest postawienie rozpoznania na podstawie samego wywiadu. Konieczne jest do tego specjalne badanie na OBS przeprowadzone w laboratorium snu, czyli polisomnografia lub badanie poligraficzne, które jest uproszczoną postacią.
Badanie polisomnograficzne trwa całą noc, przeprowadzane jest w warunkach szpitalnych. Pacjent ma monitorowane różne czynności, jak np. przepływ powietrza przez nos i jamę ustną, chrapanie, EKG, czynność elektryczną mózgu, zawartość tlenu we krwi. W Polsce czas oczekiwania na to badanie jest dość długi, wiąże się ono ponadto z wysokim kosztami lub długimi kolejkami w szpitalach.
Badanie poligraficzne jest badaniem uproszczonym, które pacjent może wykonać samodzielnie w warunkach domowych przy pomocy odpowiedniego sprzętu dostępnego w profesjonalnych sklepach medycznych.
Oba powyższe badania są wystarczające dla rozpoznania choroby i postawienia trafnej diagnozy przez lekarza w celu poprawy samopoczucia pacjenta. W wypadku potwierdzenia OBS konieczne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia. Metod pozwalających skutecznie rozprawić się z tego rodzaju przypadłością jest coraz więcej. Jeśli jednak męczy nas obturacyjny bezdech senny to doskonałym sposobem na wykluczenie tej przypadłości będzie aparat CPAP, czyli zastosowanie wspomagania oddychania stałym dodatnim ciśnieniem w drogach oddechowych (CPAP) za pomocą maski zakładanej na nos połączonej ze specjalnym urządzeniem.
Zabezpiecza to drożność dróg oddechowych w czasie snu oraz niweluje bezdech, a w następstwie również chrapanie oraz senność dzienną, korzystnie wpływa też na zdolność koncentracji. Zdecydowanie rzadziej stosuje się leczenie ortodontyczne albo operacyjne.
Przepis na sukces – czyli czym sugerować się podczas wyboru aparatu CPAP?
Jeśli stoisz przed wyborem aparatu warto postawić na sprawdzonego sprzedawcę, który posiada odpowiednią wiedzę merytoryczną, a jego pomoc w doborze sprzętu podyktowana jest przede wszystkim dobrem pacjenta. Mając zamiar skorzystać z aparatu CPAP warto zwrócić uwagę na wbudowaną zdolność do rozróżniania obturacyjnego i centralnego bezdechu cennego. W przypadku nowoczesnych modeli mamy możliwość wyłapywania tych nawet najmniejszych zmian w oddechu pacjenta, a potem reagowania na nie w należyty sposób. Bardzo ważnym elementem każdego urządzenia tego typu jest też wchodząca w skład zestawu maska. To dzięki niej da się dostarczać należytą ilość powietrza do płuc pacjenta. Musi być szczelna, aby zapewnić prawidłowe ciśnienie w drogach oddechowych pacjenta. Do wyboru mamy maski twarzowe, nosowe i podnosowe. Tutaj liczy się przede wszystkim komfort i dopasowanie. Chcąc sięgnąć po optymalne urządzenie, warto posłuchać wskazówek naszego lekarza prowadzącego. W ten sposób uda nam się dopasować optymalny do potrzeb aparat CPAP.
Jaki jest koszt aparatu do bezdechu sennego? Czyli jak nie dać się omamić sprzedawcy!
Na rynku spotkamy się z wieloma markami, jak i cenami. W przypadku najprostszych urządzeń stałociśnieniowych trzeba się liczyć z kwotami rzędu 2–2,5 tys. zł. W przypadku wersji automatycznych musimy liczyć się z wydatkiem rzędu 3-6 tys. zł, ale w zamian otrzymujemy szereg bardziej rozbudowanych funkcjonalności. Ważne, aby przy wyborze aparatury zachować chłodny umysł oraz zdrowy rozsądek i nie przepłacać za ładny znaczek czy funkcjonalności, które nie będą na co dzień przydatne. Przy okazji należy wspomnieć również o tym, że kupno aparatu CPAP jest refundowane raz na 5 lat przez NFZ, gdzie dopłata wynosi 90% z kwoty 2100 zł, natomiast maska raz na 6 miesięcy w wysokości 90% z kwoty 200 zł.
Sprzedawca godny polecenia: Sklep Medyczny MEDOS Agnieszka Wicher
Sklep Medyczny Medos
ul. Konstytucji 3 Maja 14
75-828 Koszalin
NIP 669 231 68 33
tel. 94 71 707 17
tel. 600 516 559
