Podczas 22. edycji Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry – Zamość 2023” jury konkursu przyznało nagrodę imienia Ireny i Tadeusza Byrskich twórcom słuchowiska dla dzieci zatytułowanego „Fedrus. Pisarz niewolnik” w reżyserii Jarosława Banasia i realizacji dźwiękowej Jarosława Ryfuna (obaj – Polskie Radio Koszalin).
Uzasadnieniem nagrody ufundowanej przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji było wykorzystanie w spektaklu potencjału lokalnego środowiska kulturalnego. W realizację słuchowiska zaangażowani byli bowiem między innymi uczniowie Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych im. Grażyny Bacewicz w Koszalinie, którzy realizowali partie chóralne oraz efekty dźwiękowe do spektaklu. Autorem muzyki do słuchowiska jest Maciej Fijałkowski – uczeń klasy piątej Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej drugiego stopnia. Opiekę muzyczną nad realizacją sprawował Łukasz Lewczak – nauczyciel perkusji. Wykonawcy: Barbara Partyńska, Ewa Dzięcielska, Lidia Nowosad, Mirosław Krom i Jerzy Litwin to z kolei aktorzy Teatru Propozycji Dialog. W rywalizacji konkursowej zaprezentowano łącznie 16 spektakli Teatru Telewizji oraz 28 słuchowisk radiowych.
Słuchowisko „Fedrus. Pisarz niewolnik” powstało na podstawie tekstu Joanny Stadler pt. „Przygody Fedrusa”. Opowiada ono o ciemnych i jasnych obliczach człowieczeństwa. Rzymski niewolnik Ferdus, a właściwie Gaius Iulius Phaedrus, żył w czasach Chrystusa. Pisał o ludzkich przywarach wzorując się, a często także kopiując bajkową spuściznę greckiego pisarza Ezopa. Wybór bajek przedstawia odwieczne problemy międzyludzkie, aktualne do dziś i stawia tezę, że w tej materii nic się nie zmieniło, a mówiący o tych przywarach publicznie wpadają w kłopoty.
Jarosław Banaś, reżyser audycji, podkreślił, odbierając w Zamościu nagrodę, że słuchowisko „Fedrus” ma wiele znaczeń: w warstwie anegdot jest bardzo czytelne i oparte na znanych etiudach. Druga warstwa ma wymiar metaforyczny.
Z kolei realizator słuchowiska Jarosław Ryfun chwali sobie współpracę z Jarosławem Banasiem: – Reżyser miał sprecyzowaną wizję i pomysł na to przedsięwzięcie. Dzięki zrozumieniu między nami udało się stworzyć i zachować zamysł artystyczny reżysera.
Premiera słuchowiska miała miejsce 22 grudnia 2022 roku na antenie Polskiego Radia Koszalin. Spektakl dostępny jest dla słuchaczy na stronie Festiwalu „Dwa Teatry”. Są tam również udostępnione wszystkie konkursowe propozycje, transmisje i zapisy audycji (serwis: dwateatry.polskieradio.pl).
Festiwal „Dwa Teatry” to prawdziwe święto radiowej i telewizyjnej twórczości teatralnej. Z biegiem lat stał się jedną z najważniejszych imprez kulturalnych w kraju. Odbywa się raz w roku i jest konkursem słuchowisk i spektakli telewizyjnych, które miały swoją premierę w roku poprzedzającym daną edycję festiwalu.
