Najsłynniejsze jest Swołowo – stolica Krainy w Kratę, ale jeśli zrobisz tu wypad, odwiedź też dwie inne wsie – Starkowo i Krzemienicę. Wszystkie trzy są bardzo blisko siebie, a każda osobliwa.

Swołowo jest 1,5 km od szosy Darłowo-Słupsk, Starkowo – z drugiej strony szosy, a Krzemienica przy szosie.

Swołowo – chałupy

Do Swołowa (a tym samym do Krzemienicy i Starkowa) blisko jest także z krajowej „szóstki”. To Europejska Wieś Dziedzictwa Kulturowego i stolica Krainy w Kratę (od budowli szachulcowych) – z Muzeum Kultury Ludowej Pomorza.
Do 31 sierpnia otwarte w godz. 10-18 z wyjątkiem poniedziałków. Podstawowe ceny biletów – normalny 16 zł, ulgowy 10. Tel. 59 811 94 10.
Do zwiedzania: zagrody, wnętrza chałup. Dzieci chętnie zmierzają do pomieszczeń ze zwierzętami gospodarskimi.
Gospoda Swołowo zaprasza w czwartki, piątki, soboty i niedziele – m.in. na słynną pomorską gęsinę!

Starkowo – matiasy

Jest tu drugie na świecie, po islandzkim, Muzeum Śledzia. Obok całoroczny pensjonat z kuchnią będącą miejscem centralnym oraz gospoda, w której serwuje się oryginalne holenderskie matiasy, a także bałtyckie śledzie prosto z kutra – smażone, po kaszubsku i z własnej wędzarni. Można wziąć dania w pojemnikach na wyjazd albo kupić w słoikach i w autoryzowanych puszkach.
Otwarte do końca września codziennie od godz. 10 do 18, wstęp bezpłatny. Tel. 664 183 726.

Krzemienica – miód i kozi ser

Są tu dwa złączone gospodarstwa Grażyny i Leszka Onisiewiczów. W pierwszym jest pasieka Wędrowna Barć i pszczelarska pracownia edukacyjna ze sklepikiem; w drugim – Chałupa Zagrodnika z gościnnymi apartamentami Owczym i Kozim. Całość to zagroda chłopska z I połowy XIX wieku, w unikatowym dziś systemie szachulcowym – jak to w Krainie w Kratę.
W sprzedaży wspaniałe miody – nigdy nie podgrzewane, bo od razu rozlewane do słoików, w których krystalizują. Pszczelarze doradzą, jak spożywać miód i który na co najlepszy. Do kupienia także pyłek kwiatowy, propolis i świece z wosku.
Pani Grażyna prowadzi Zielone Lekcje w Sali Pszczelarskiej. Przyjazd grupy, np. kolonijnej, trzeba zapowiedzieć – tel. 501 163 294.
W gospodarstwie są kozy, dlatego można się zaopatrzyć również w naturalny kozi nabiał.

Inwentarz znacząco ożywia skansen w Swołowie

Muzeum Śledzia w Zagrodzie Śledziowej w Starkowie mieści się w budynkach z 1832 roku

Dziedziniec Zagrody Śledziowej w Starkowie tętni życiem od maja do końca września

Z ramki typu wielkopolskiego można uzyskać 2,5 kg miodu. W jednym segmencie jest 10 ramek; większość uli w Wędrownej Barci w Krzemienicy ma po dwa segmenty. Niebieską plamką zaznaczona królowa.